سال سخت تصمیم‌گیری
چشم انداز بازار سرمایه در سال 1397 چگونه است؟
مهدی طحانی، کارشناس بازار سرمایه بر این عقیده است که عدم‌قطعیت در مورد شاخص‌‌های اقتصادی و وقوع نوسانات در بازارهای موازی، پیش‌بینی‌پذیری و امکان برنامه‌ریزی را برای بازیگران بازار سرمایه دشوار کرده است.
او با بیان اینکه شرکت‌‌های بورسی در حدود 40 صنعت قابل طبقه‌بندی هستند، گفت: سال به سال به صنایع زیان‌ده افزوده شده و از حاشیه سود شرکت‌‌های سودده نیز کاسته شده است. به عبارت دیگر، هرچه شرکت‌‌های بورسی به چاه نفت نزدیک‌تر باشند مانند پالایشی‌‌ها و پتروشیمی‌‌ها یا هر چه به معادن بیشتر متصل باشند، به منزله آن است که به مواد اولیه دسترسی بیشتری دارند و به همین دلیل تاکنون توانسته‌اند در بازار سرپا بمانند. اگرچه، در همین یک سال اخیر20 الی30 شرکت نیز رشد قیمت داشته و منجر به رشد شاخص نیز شده‌اند.
او با بیان اینکه در سال‌‌های گذشته شرکت‌‌های سیمانی، کاشی، سرامیک و خودرو یا با حاشیه سود منفی مواجه شده یا مشمول ماده 141 قانون تجارت شدند، افزود: سال 1395 سال زیان صنعت بانک در بازار سرمایه بود و در سال 1396 نیز دارویی‌‌ها متحمل زیان شدند.
طحانی با اشاره به آثار التهاب بازار ارز بر بازار سرمایه گفت: پس از شکل‌گیری برجام تلاش‌‌های بسیاری برای برقراری ارتباطات مالی و بانکی صورت گرفت اما نه تنها در جذب سرمایه‌گذاران خارجی توفیق چندانی حاصل نشد که اکنون، سرمایه‌گذاران داخلی نیز در صف خرید دلار می‌ایستد که یا این ارز را به عنوان سرمایه در خانه‌‌های خود نگاه دارند یا برای مصارف خود به خارج از کشور انتقال دهند. در عین حال با نوسانات رخ داده در بازار ارز، سرمایه‌گذارانی که سرمایه خود را وارد ایران کرده بودند احتمالا بر مبنای دلار حدودا 4 هزار تومانی، آن را تبدیل به ریال کرده‌اند و اکنون باید برای هر دلار، 4800 تومان بپردازند. این یعنی حدود 20 درصد افزایش قیمت که حتی در مقایسه با بازدهی اوراق بدون ریسک نیز دچار زیان شده‌اند.
این تحلیلگر بازار سرمایه ادامه داد: افزایش نرخ دلار صرفا به نفع شرکت‌‌های صادرات‌محوری شد که دسترسی‌شان به مواد اولیه بالاست و این منابع را با شرایط خاصی دریافت می‌کنند. سایر شرکت‌‌ها اما بسیار تحت فشار قرار گرفته‌اند. حال آنکه با وجود این شرایط و افزایش نرخ سود سپرده‌‌ها، سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری مجدد تمایل نخواهند داشت و سرمایه خود را در بانک‌‌ها اندوخته خواهند کرد.
او افزایش نرخ ارز را از این جهت خطرناک توصیف کرد که دولت برای مهار نوسانانت این بازار، نرخ سود سپرده‌‌های بانکی را افزایش داد و سرمایه‌ای که می‌توانست به تولید و سرمایه‌گذاری‌‌های مولد تزریق شود، دوباره به سوی بانک‌‌ها روانه شد. طحانی گفت: این عوامل در کنار نوساناتی که در بازارهای جهانی رخ داد، دست به دست هم داد تا شرکت‌‌ها در بازار سرمایه به شدت تحت فشار قرار گیرند و در پایان سال 1396 شرایط مطلوبی نداشته باشد.
او سپس چشم‌انداز خود را از بازار در سال آینده ترسیم کرد و گفت: این پیش‌بینی وجود دارد که سه عامل برابری نرخ ریال به دلار، نرخ تورم و سود سپرده‌‌ها در سال 1397 افزایشی باشد. اثر دو عامل نخست روی بازار سرمایه مثبت است؛ یعنی با افزایش نرخ تورم و نرخ ارز، بازار در مسیر رشد قرار می‌گیرد اما افزایش نرخ سود سپرده‌‌ها، اثر منفی بر بازار سرمایه خواهد گذاشت. ضمن آنکه، اثر نوسانات بازارهای جهانی را بر بازار سرمایه باید در نظر بگیریم، برآیند این عوامل، احتمالا سال سختی را برای بازار سرمایه رقم خواهد زد که تصمیم‌گیری را در این بازار دشوار خواهد کرد.
منبع: وب سایت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران