واکنش گمرک به ادعای بانک مرکزی/ “صاحبان کالا عمداً کالاهای خود را ترخیص نمی‌کنند” دروغ است
بعد از آنکه آمارهای عجیب رئیس‌کل بانک مرکزی در خصوص تجارت خارجی کشور توسط گمرک تکذیب شد، حالا معاون فنی گمرک ادعای بانک مرکزی را مبنی بر اینکه صاحبان کالا عمداً کالاهای خود را ترخیص نمی‌کنند رد کرد.
نیمه آبان ماه سال جاری، بانک مرکزی با انتشار اطلاعیۀ رسمی اعلام کرد “از ابتدای سال تا پایان مهرماه، این بانک حدود 20 میلیارد دلار کد رهگیری اعلامیۀ تأمین ارز صادر کرده است که به‌موجب اطلاعات و آمار، تاکنون حدود یک میلیارد دلار از موارد فوق در گمرک اظهار نشده است. همچنین بیش از 350 میلیون دلار علی‌رغم اظهار در گمرک، منجر به ترخیص کالا نشده است، لذا به‌نظر می‌رسد عدم صدور کد رهگیری تأمین ارز، علت اصلی عدم ترخیص کالاها از گمرک نباشد.”، این موضوع اخیراً نیز از سوی رئیس‌کل بانک مرکزی مورد اشاره قرار گرفته است.
مهرداد جمال ارونقی ــ معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران ــ در راستای تنویر افکار عمومی در رابطه با بررسی‌های صورت‌گرفته جهت تعیین تکلیف صدور حدود یک میلیارد و 300 میلیون یورو کد رهگیری اعلامیه تأمین ارز و وضعیت ترخیص کالاهای مربوطه توضیحاتی ارائه کرد.
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران گفت: متعاقب اطلاعیۀ بانک مرکزی، گمرک ایران، در تاریخ 20 آبان ماه، از بانک مرکزی درخواست کرد مستندات مربوط به اعلام آن بانک مبنی بر عدم ترخیص بیش از 350 میلیون دلار کالای دارای کد رهگیری را ارائه کند که این اطلاعات طی نامه مورخ 27 آبان، در اختیار گمرک قرار گرفت. براساس مکاتبه طبقه‌بندی‌شدۀ بانک مرکزی، اعلام گردید «…تعداد 4376 کد رهگیری اعلامیۀ تأمین ارز به‌ارزش 892٫450٫530 یورو در هیچ اظهارنامه‌ای ثبت نشده است و 2241 کد رهگیری اعلامیۀ تأمین ارز به‌ارزش 369٫440٫135 یورو با وجود ثبت در اظهارنامه، ترخیص نشده است.»
ارونقی با بیان اینکه کلیۀ 2241 رکورد اعلامی مبنی بر اظهار و عدم ترخیص کالا، توسط گمرک بررسی گردید، افزود: بررسی‌های صورت‌پذیرفته نشان می‌دهد 1745 فقره اظهارنامه، پس از صدور و اعمال کد رهگیری بانک‌های عامل، در مهلت مقرر قانونی، از گمرکات کشور ترخیص و خارج شده‌اند؛ همچنین تشریفات ترخیص قطعی و خروج 289 فقره اظهارنامه درحال انجام است و اغلب این کالاها به‌صورت درصدی با صدور مجوز خاص از گمرک ترخیص شده‌اند. 206 فقره از اظهارنامه‌های اعلامی نیز در حین انجام تشریفات گمرکی یا اخذ مجوزهای قانونی و یا مکاتبه با دفاتر ستادی گمرک ایران به‌دلیل تفاوت تعرفه، ارزش یا مباحث مقرراتی هستند و نسبت به ابطال یک فقره اظهارنامه نیز وفق درخواست صاحب کالا اقدام شده است که تمامی این اطلاعات با جزئیات، در اختیار بانک مرکزی قرار خواهد گرفت.
وی با اشاره به اینکه ایستایی درخصوص 206 فقره اظهارنامه درحال انجام تشریفات گمرکی طبیعی است، تصریح کرد: از عوامل ایستایی اظهارنامه‌های گفته‌شده می‌توان به عواملی از جمله؛ تأخیر در تودیع حقوق ورودی توسط برخی شرکتها یا مؤسسات دولتی؛ انجام تشریفات و ارائه تعهد توسط صاحب کالا جهت عرضۀ کالای اساسی در سامانه بازارگاه؛ تغییر ردیف تعرفۀ اظهاری در پی بررسی گمرک و لزوم ویرایش ثبت سفارش صادره؛ پیگیری صاحب کالا جهت اخذ و ارائه مجوز معافیت از پرداخت حقوق ورودی؛ اخذ و ارائه مجوزهای قانونی و لزوم انجام آزمایش‌های لازم بر روی نمونه کالای وارده؛ استنباط تفاوت ارزش یا تعرفه و یا اتمام مهلت زمانی ترخیص برخی از اقلام مشمول مصوبات خاص مانند خودرو و کالاهای گروه (4) و مسائلی از این قبیل بوده است.
معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران یادآور شد: بر این اساس بررسی‌های صورت‌پذیرفته نشان می‌دهد نسبت به ترخیص بیش از 90٪ اظهارنامه‌هایی که کد رهگیری بانک آنها صادر شده است اقدام شده است و این امر نشان می‌دهد صاحبان کالا پس از صدور کد رهگیری بانک، کالای خود را از گمرکات ترخیص می‌کنند.
با توجه به بررسی تصادفی چند رکورد از 4376 کد رهگیری ــ که مطابق نظر بانک مرکزی به گمرک اظهار نشده و تکلیفی در این خصوص متوجه گمرک نیست ــ به‌نظر می‌رسد این وضعیت برای کالاهای اظهارنشده به گمرک نیز صدق نماید. باید توجه داشت گمرک ایران اخیراً بخشنامه‌ای را در این خصوص صادر و به کلیۀ مراجع تحویل‌گیرنده و گمرکات اجرایی ابلاغ نموده تا کالاهای موجود در بنادر و گمرکات به‌قید فوریت تعیین تکلیف شوند.
منبع : خبر گمرکی