وقت صادرات ریل ملی رسید/تولیدکننده داخلی ریل دست بجنباند
با تکمیل فرآیند تولید ریل با کیفیت در کشور و همچنین گسترش خطوط ریلی در غرب آسیا، شرایط برای صادرات ریل ایرانی مهیا است و ضرورت دارد تولیدکننده داخلی ریل سریعتر اقدام کند.
در سالی که گذشت بالاخره ریل ملی ساخته شد و پس از آن مسئولان ذوب‌آهن حتی صحبت از صادرات این محصول فولادی به میان آوردند.
به گفته مسئولان ذوب‌آهن، مراحل ساخت ریل ملی مانند تولید شمش و نورد ریل در این شرکت کامل شده و این شرکت توانایی تولید انواع ریل را دارد.
یکی از تأثیرات تولید ریل ملی در کشور، سرعت بخشیدن به تکامل مسیرهای ریلی است، از سویی دیگر، وجود همه این مراحل و تکمیل زنجیره فناوری تولید ریل، تحت بهترین استانداردهای اروپایی در داخل کشور می‌تواند ریلی مناسب برای صادرات فراهم آورد.
با نگاه اقتصادی، ذوب‌آهن باوجود سهم بالا در ساخت و فروش تیرآهن کشور به‌عنوان تنها بازار فروش، با ریسک‌هایی هم مواجه است، بنابراین با توجه به این شرایط و امکان صادرات، ذوب‌آهن باید اولویت خود را بر صادرات ریل بگذارد.
*ضرورت حرکت شرکت ذوب‌آهن به سمت صادرات
شرکت ذوب‌آهن از اصلی‌ترین تولیدکنندگان تیرآهن در کشور است به‌طوری‌که سهم 71 درصدی در تولید تیرآهن کشور و سهم 65 درصدی در بازار تیرآهن را در اختیار دارد. طبق جدول زیر، ذوب‌آهن مرکز تولید و فروش تیرآهن است، داشتن بیشترین سهم در تنها یک بازار در داخل کشور، شرکت ذوب‌آهن را شرکتی در معرض ریسک قرار می‌دهد، همان‌طور که درگذشته براثر عواملی مانند رکود در بازار مسکن، فروش این شرکت بین 30-50 درصد افت داشته است.
با این شرایط باید جهت حرکت ذوب‌آهن تغییر کند، پس ریسک‌های موجود، حرکت شرکت را به سمت بازارهای جدید هدایت می‌کند و در این بین «صادرات» می‌تواند بازارهای جدیدی را در منطقه به وجود بیاورد و با این روش با ریسک کاهش بازار و ناآرامی‌های آن مقابله کند.
| محصول | تولید ایران (هزار تن) | تولید ذوب‌آهن (هزار تن) | سهم ذوب‌آهن از تولید در ایران (درصد) |
| فولاد خام | ۱۸۴۶۶ | ۲۲۴۱ | ۱۲ |
| تیرآهن | ۹۸۴ | ۷۰۸ | ۷۱ |
| میلگرد | ۶۷۳۰ | ۷۷۸ | ۱۲ |
| ریل | ۲.۵ | ۲.۵ | ۱۰۰ |
در چنین شرایطی، لزوم حرکت به سمت صادرات برای ذوب‌آهن امری روشن است، هرچند طبق گزارش تفسیری 9ماهه منتهی به 30 آذر 96 شرکت سهامی ذوب‌آهن، حدود 18 درصد تیرآهن و 13 درصد میلگرد در سال 96 صادر شده است، ولی ریل ایرانی با توجه به توانایی ایجاد شده در کشور و استاندارهای بالا در ساخت محصول، قابلیت خوبی برای صادرات دارد که نباید از چشم مسئولان ذوب‌آهن دور بماند.
*ویژگی های ریل ایرانی
بنابراین گزارش استانداردهای CE، BS و ISO که اجازه صادرات محصولات فولادی شرکت ذوب‌آهن را به اروپا و حتی انگلستان داده است، در کنار استانداردهای تخصصی بین‌المللی UIC و EN در حوزه راه‌آهن قرار گرفته که ترکیب این استانداردها امکان صادرات ریل به کشورهای مختلف و حتی اروپا را ممکن کرده است.
از سویی تولید شمش ریل در داخل کشور به‌طور کامل انجام می‌شود، تولید شمش به‌عنوان بخش استراتژیک و پرهزینه تولید ریل که بیش از نیمی از سود ریل را شامل می‌شود، می‌تواند امکان رقابت بهتری برای ذوب‌آهن فراهم کند، که این نکته کلیدی برای شروعی پررنگ در بازارهای جهانی فروش ریل است.
ترکیب استانداردهای معتبر اروپایی، سابقه روشن ذوب‌آهن در محصولات فولادی و امکان رقابت بالا، می‌تواند ذوب‌آهن را به‌عنوان یک قدرت در تولید انبوه انواع ریل مطرح کند.
*بازارهای منطقه ای مناسب برای صادرات ریل ملی
در غرب آسیا و مخصوصاً کشورهای همسایه مانند عراق، سوریه و افغانستان، گسترش مسیر و شبکه‌های ریلی جز اولویت‌های کشورها است، به‌عنوان مثال عراق علاوه بر بهسازی بعضی خطوط، خط راه‌آهن نجف-کربلا را در اولویت قرار داده است و یا افغانستان به علت معادن سنگ‌آهن به خطوط ریلی نیاز دارد که این‌ها افق‌های روشنی را برای این محصول تصویر می‌کند.
پس با این شرایط مشکلی جدی برای صادرات ریل و در شرایط حداقلی تأمین نیاز کشورهای همسایه وجود نخواهد داشت و شرکت ذوب‌آهن باید از این فرصت استفاده کرده و صادرات ریل را در اولویت قرار دهد.
بنابراین شرایط برای صادرات ریل داخلی فراهم است، استانداردها و بازارهای منطقه‌ای فرصت مناسبی پدید آورده است تا علاوه بر بهبود بازار فروش خود، بتواند به ارزآوری بپردازد. از سویی دیگر، صادرات ابزاری برای پیشگیری از برخی خرده‌گیری‌های احتمالی توسط مشتریان داخلی خواهد بود ازاین رو، صادرات ریل تولید داخل ضرورتی است که باید حتما توسط شرکت ذوب آهن پیگیری شود.
خبرگزاری فارس