مرزهای هوشمند برای تجارت، سفر و حمل‌ونقل بدون وقفه

گمرکات که با سایر سازمان‌ها در مرزها همکاری می‌کنند در تسهیل تجارت و سفر، آسان‌سازی، استاندارد و هماهنگ‌سازی رویه‌های مرزی و تأمین امنیت مرزها نقش محوری دارند. بنابراین کاملاً ضروری است که برای تحکیم و تقویت بیشتر تلاش‌ها در رابطه با تسهیل جریان کالا و مسافر در فراسوی مرزها نقش رهبری داشته باشد.
به این منظور سازمان جهانی گمرک تعهد می‌کند تا تبدیل مرزها به مرزهای هوشمند و نقش گمرک به عنوان یک هاب مرکزی متصل‌کننده و هماهنگ‌کننده را بهبود بخشد.
با توجه به مطلب فوق باید به معرفی مفهوم مرزهای هوشمند بپردازیم که به وسیله آن می‌توان موجب تسهیل تجارت و سفر و در عین حال کاهش تهدیدات مرزی برای جریان کالا، مسافر و وسایل حمل‌ونقل شد.
منظور از کلمه هوشمند این است که گمرک باید تضمین کند که اصول زیر در مرکز تلاش‌های تطبیقی، اجرایی و تسهیلی گمرک قرار دارد. این اصول عبارتند از: امنیت، قابل سنجش، اتوماسیون، مدیریت خطر و فناوری.
امنیت
تحت این اصل از گمرک و سازمان‌های مشارکت‌کننده دولتی و عاملان اقتصادی درخواست می‌شود که به پیگیری هدف مشترک بهبود امنیت زنجیره عرضه و کارایی برمبنای اعتماد متقابل و شفاف‌سازی بپردازند. سازمان جهانی گمرک از طریق ارتقای چارچوب امن استاندارها و بسته SAFE 2018، اعضای خود را در جهت تضمین امنیت و سلامت یاری خواهد رساند.
قابلیت سنجش
سنجش عملکرد واقعی گمرک در تسهیل تجارت و کنترل مرزها و ارزیابی عملکرد کلی سازمان دو ستون اصلی هستند که در بطن روند تصمیم‌گیری گمرکات قرار دارند. سازمان جهانی گمرک تصمیم دارد مباحثاتی برای تهیه یک روش کاملاً علمی و جامع برای سنجش عملکرد برگزار کند که تمامی فعالیت‌های گمرک را پوشش دهد و چیزی بیشتر از محدوده بررسی زمان ترخیص (TRS) باشد.
اتوماسیون
اتوماسیون تمامی جنبه‌هایا یک سازمان گمرک مدرن را دربرمی‌گیرد. در عصر دیجیتال، اقتصاد مشارکتی، تجارت الکترونیکی و چهارمین انقلاب صنعتی، مرزهای میان اجزای فیزیکی، دیجیتال و بیولوژیکی در حال محو شدن است. گمرک باید اقدامات خود را برای به‌کارگیری فناوری‌های نوین برای بهبود رویه‌ها، خدمات و عملکرد کلی جدی‌تر کند.
مدیریت ریسک محور
بهره‌گیری از اطلاعات امنیتی و مدیریت خطر مبتنی بر داده‌ها گمرکات را قادر می‌سازد تا در هر سطحی مؤثرتر عمل کنند، خصوصاً به هنگام تصمیم‌گیری و مداخله‌های هدفمند مثبت‌تر باشند. سازمان‌های گمرک نیازمند تمرکز بیشتر بر یک رویکرد مشترک برای شناسایی و هدف قرار دادن خطرات احتمالی براساس یک مبنای پویاتر هستند.
بهره‌گیری از فناوری
تغییراتی که عصر دیجیتال به دنبال دارد، فرصت‌ها و چالش‌هایی را برای گمرک و سایر سازمان‌های شریک آن ایجاد کرده است که باید مدام در حال کاوش و بهره‌برداری از سایر فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی مانند فناوری هوشمند رهگیری محموله، کانتینر، وسایل حمل، استانداردهای جهانی برای تصاویر X-RAY (اشعه X) برای ایجاد قابلیت همکاری میان تجهیزات جستجوگر غیرتهاجمی مختلف، استفاده از فناوری‌های پیشرو برای تهیه اطلاعات ویژه از طریق تحلیل شیمیایی محصولات، و استفاده عملی از فناوری‌های فضایی جغرافیایی و هواپیماهای بدون سرنشین برای نظارت بر مناطق و یا مرزهای حساس و یا غیرقابل دستیابی
“کار کردن هوشمندانه یعنی آماده شدن برای مهندسی مجدد رویه‌های کار و در عین حال بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و دستیابی به زنجیره ارزش یکپارچه جهانی که موجب رشد اقتصادی به شیوه‌ای منحصر به فرد می‌شود. گمرک باید آن هاب مرکزی متصل‌کننده و هماهنگ‌کننده باشد تا تجارت، سفر و حمل‌ونقل به صورت یکپارچه انجام گیرد و تجارت قانونی تسهیل و مرزها ایمن شود”، این مطالب را دکتر میکوریا دبیرکل سازمان جهانی گمرک اظهار کرد و در ادامه گفت: ابزارها، دستورالعمل‌ها و نوآوری‌های بسیاری از سوی سازمان جهانی گمرک تدارک دیده شده است و هر روز کامل‌تر می‌شوند تا سازمان‌های گمرک در مسیر انتقال به سوی مرزهای هوشمند کمک‌های لازم را دریافت کنند.
لام به ذکر است که شعار سالیانه WCO به طور رسمی در روز جهانی گمرک که هر سال از سوی جامعه جهانی گمرک در 26 ژانویه به افتخار جلسه افتتاحیه شورای همکاری گمرکی (CCC) در این روز در سال 1953 جشن گرفته می‌شود، اعلام خواهد شد.